Vücut içerisinde, göğüs boşluğunun sağ ve sol taraflarında iki parça halinde bulunur. Akciğerlerin temel görevi ağız ve burun yoluyla vücuda giren atmosferdeki oksijeni kan dolaşımına nakletmek ve kan dolaşımında oluşan karbondioksiti havaya salmaktır. Üzerinde "plevra" adı verilen bir zar bulunur. İçerisinde, hava ile dolan, "akciğer kesecikleri" denilen boşluklardan oluşmuştur. Sağda bulunan akciğer 3, sol akciğer ise 2 loba ayrılmıştır. İç yan yüzeyinden dışarıya bronş, atar damar, sinirler, toplardamarlar ve lenfalar çıkar.

Akciğer, canlı anatomisinde çok fazla öneme sahip bir organdır. İnsan ve diğer omurgalı hayvanlarda temel solunum organı olarak karşımıza çıkar. Dünyadaki tüm canlıların yaşayabilmesi için, hayatlarında en çok oksijene ihtiyaç duyulur. Beden içinde bulunan akciğerler, havadaki oksijeni vücut içine alır ve vücuttaki karbondioksiti (kirli havayı) dışarı atar. Akciğerlerin vücuttaki ana faaliyeti budur. Akciğerlerin üzerinde bulunan plevra zarı, ince ve kaygan bir yapıda olup, aynı zamanda göğüs boşluğunun iç kısımlarını da kaplar. Plevra zarının kaygan olmasından dolayı, akciğere komşu diğer organlar rahat bir şekilde hareket eder.

Nefes alımında, akciğerlere oksijen dolar. Oksijen, akciğerlerin duvarından geçerek kana karışır. Vücudun yaptığı karbondioksit, kan dolaşımı ile akciğer içindeki hava keseciklerine gelir ve buradan dışarıya atılır. Karbondioksit, vücut dokusunda yapılan kimyasal tepkime sonucu ortaya çıkan kirli ve atık havadır.

İnsanın yaşayabilmesi için temel bir işlevi olan akciğer, insan dışında diğer bazı hayvan türlerinde de bulunur. Bu hayvan türleri arasında sürüngenler, akciğerli balıklar, memeliler, amfibyumlar ve kuşlar bulunmaktadır. Bu türlerin üyesi olan hayvanlar, akciğerleri ile solunum yaparlar. Bu hayvanlarda bulunan akciğerlerin yapısı, genel olarak insanlarınkine benzer.

Akciğerlerin çalışma sistemini incelediğimizde, kan dolaşımı çok önemli bir etken olarak karşımıza çıkar. Kanın damarlarda dolaşması için oksijene ihtiyaç vardır. Akciğerin kalple bağlantısı olan atardamarları bulunur. Kanda bulunan oksijen miktarı yeterli düzeyde olmazsa, kan kirli kabul edilmekte ve bu kirli kan akciğer atardamarları yardımıyla her iki akciğere taşınır. Akciğere giren kirli kanlar, akciğerde bulunan çok ince kan damarlarına dönüşür. Bu damarlar, mikroskobik ortamda görülebilir. Akciğerde, hava solunumu için gerekli küçük hava kesecikleri bulunur. Hava keseciklerinin çevresi de ince kıl gibi damarlar ile çevrelenmiştir. Hava keseciği duvarıyla, ince kılcal damara ait duvarın arasında, milimetrenin binde biri oranında bir aralık vardır. Oksijen, bu mesafeyi aşarak, keseciklerdeki kılcal damara ulaşır. Burada, oksijen kana karışır. Bu şekilde, içeriğindeki karbondioksitli kirli kan, oksijen ile temizlenir.

Çok ince damarlardaki kan rengi, vaziyete göre değişebilmektedir. Bunun sebebi, kandaki oksijen miktarıdır. Ne kadar fazla oksijen kana karışırsa, kan normalde koyu kırmızı iken, açık kırmızıya dönüşür. Akciğere bağlı olan ve kan taşıyan kılcal damarlar, büyük damarların olduğu yerde birleşirler. Bu büyük damarlar da bir yerde birleşerek, akciğer toplar damarını meydana getirir. Karbondioksit yüklü kan akciğer atardamarı ile taşınıp, sonradan akciğerde kılcal damarlara dönüşürken, kanı temizledikten sonra, kılcal damar tekrar akciğer toplar damarını meydana getirir. Burada, sürekli bir dönüşüm bulunmaktadır.

Oksijen ile temizlenen kan, toplar damarlar yardımıyla kalbe taşınır ve kalpten de bütün bedene pompalanır. Bu döngü ile vücuttaki kirli kan, solunum ile vücuda giren oksijen sayesinde temizlenerek yaşamın sürekliliği sağlanır.