Akciğer apsesi, akciğer dokusunda irinle dolu bir boşluk oluşmasıdır. Akciğer parankimi içinde bulunan harabiyet ve hava-sıvı seviyesiyle karakterize olmuş süpüratif bir enfeksiyondur. Bu sorun, ağız ve boğazda bulunan mikropların nefes yoluyla alınması ve akciğerlerde enfeksiyon oluşturmasıyla meydana gelir. Bu enfeksiyonların kaynağı genellikle başka bir hastalıktır. Ağız yoluyla enfeksiyona sebep olan faktörler arasında aşırı alkol tüketimi, yüksek miktarda müsekkin kullanımı, genel anestezi ve merkezi sinir sistemi hastalığı nedeniyle kişinin bilincini kaybettiği sırada nefesle birlikte mikroorganizmaların alınması yer alır. Sigara içen 55 yaş üzerindeki erkeklerde, akciğer kanseri bronş tüpünü tıkama yoluyla akciğer apsesi gelişimine neden olabilir. Nadiren de olsa tüberküloz, mantar veya parazit türü organizmaların sebep olduğu enfeksiyonlar da akciğer apsesi gelişimine neden olabilir. Akciğerlerde genellikle tek apse meydana gelse de bazı durumlarda birden fazla apse gelişebilir.

Apse oluşumunun nedenleri genel olarak enfeksiyona sebep olan bakteriler ve apse oluşumunu hazırlayan etkenler olarak iki grupta toplanır. Akciğerlerde enfeksiyon oluşturacak bakteriler şunlardır:

Akciğerlerde apse oluşumuna sebep olan bakterilerin içinde en etkili olanının sarmal biçimde bakteriler olduğu belirlenmiştir. Akciğerlerdeki ilk lezyonları bu organizmalar yapar. Bu aşamadan sonra irin yapıcı bakteriler yardımıyla irinleşme başlar. Bakteriler, doku parçalarıyla üreyerek apseyi kangrenli hale getirir. Apse oluşumunu hazırlayan etkenlerin başında vücut direncinin azalmasına sebep olan hastalıklar gelir. Bu hastalıklar arasında kronik zehirlenmeler, şeker hastalığı, vitamin eksikliğine bağlı hastalıklar ve kronik bronş hastalıkları sayılabilir.

Rahatsızlık genel olarak üç gelişim evresi geçirir. Bu evrelerin farklı belirtileri olur. Bu evreler şunlardır:

Hastalarda sürekli olarak yüksek ateş, titreme, halsizlik, öksürük ve plevraya yakın yerlerde oluşan apselerde yan ağrısı görülebilir. Hastanın sağlık durumunda hızlı bir bozulma gözlenir. Apsenin bronşlara açılması halinde kötü kokulu, irinli ve kanlı balgam görülebilir. Hastada hızlı bir kilo kaybı ve ilerleyen dönemde çomak parmak gelişmesi izlenebilir. Hastanın fiziki muayenesinde taşikardi, yüksek ateş, siyanoz, dispne, apse oluşumunun olduğu yerde solunum sesinde azalma ve üfürüm izlenebilir.

Akciğer apsesi gelişimi çok kısa sürede ilerleme gösterir. Başlangıç aşamasında görülen iştah kaybı, yüksek ateş ve titreme sonucunda belirgin bir şekilde kilo kaybı gözlenir. Hastada kötü kokulu balgam ve klasik belirtiler görülmesi halinde apse oluşumu düşünülmelidir. Bu hastalara göğüs röntgeni çekilmelidir. Gerektiği takdirde bilgisayarlı tomografi çekilmelidir. Balgam incelemesi, kan kültürü ve aerop kültürü gibi incelemeler yapılır. Bu bilgiler, uygulanacak tedavinin etkinliğini sağlayacaktır. Bu rahatsızlık akciğer kanseri ile karıştırıldığından, ayırıcı tanı yapılması önem taşır.

Son derece önemli bir rahatsızlık olan akciğer apsesinin hastane ortamında tedavi edilmesi ve hastanın izlenmesi gerekir. Rahatsızlığın tedavisinde antibiyotikli penisilin ilaç kullanılması gerekir. Apseye sebep olan bakteri türüne uygun antibiyotikler kullanılmalıdır. Bunun yanında apseyi boşaltmak için postüral drenaj uygulaması yapılabilir. Hastada olan apsenin ilaç tedavisine ve postüral drenaja cevap vermemesi halinde bronkoskopi yapılması gerekli olabilir. Apsenin bir süredir devam etmesi, kalın bir duvar oluşturması ya da akciğer dışına yayılması durumunda ameliyat gündeme gelebilir. Bu gelişmeler sırasında hastanın sürekli göğüs röntgenleri çekilerek takip edilmesi gerekir.